Nevruz kısaca: İlkbahar Ekinosu olarak tabir edilen gün dönümünün Orta Asya medeniyetleri içerisinde geleneksel hale gelmiş bir diğer adıdır. Kısaca baharın geldiğini ilan eden bir bayram olduğunu söyleyebiliriz.
NEVRUZ NEDİR? NEDEN KUTLANIR?
Nevruz baharın geldiğini simgeleyen bir bayramdır. Gün dönümü olarak tabir edilen doğa olayının gelenekselleşmiş bir diğer adıdır. Her yılın 21 Mart’ında Orta Asya toplumlarınca ve ülkemizde coşkuyla kutlanır.
Yazılı olarak ilk defa 2. yüzyılda Pers kaynaklarında adı geçen Nevruz, İran ve Bahai takvimlerine göre senenin ilk gününü simgeler. Günümüz İran’ında da Nevruz bir şenlik olarak kutlanır. Kimi topluluklar bu bayramı 21 Mart’ta kutlarken, bazıları Kuzey yarım kürede ilkbaharın başlamasını temsilen, 22 veya 23 Mart’ta kutlarlar. Aynı zamanda, Zerdüştlük, hem de Bahailer için de kutsal bir gündür ve tatil olarak kutlanır. Kürtlerde, Nevruz bayramının Kürt ve İran mitolojisindeki Demirci Kawa Efsanesine dayandığına inanılır. Anadolu ve Orta Asya Türk halklarında da Göktürklerin Ergenekon’dan çıkışı anlamıyla ve baharın gelişi olarak kutlanır.
2010’da Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 3000 seneden beri kutlanmakta olan Pers kökenli bu şenliği, Dünya Nevruz Bayramı ilan etmiştir. 28 Eylül – 2 Ekim 2009 tarihleri içerisinde Abu Dhabi de hükümetler arası toplanan Birleşmiş Milletler Manevi Kültür Mirası Koruma Kurulu, nevruzu Dünya Manevi Kültür Mirası Listesi ‘ne dahil etmiştir. 2010’dan başlayarak Birleşmiş Milletler Genel Kurulu 21 Mart’ı “Dünya Nevruz Bayramı” olarak kabul etmektedir.
NEVRUZ ADI NEREDEN GELİYOR
Kelimenin aslı eski Farsçadan geliyor. Yeni anlamındaki nava ve gün ışığı kelimeleri bir araya getirilerek ortaya çıkmıştır. Anlamı “yeni gün/günışığı” ‘dır.