Son yıllarda Türkiye, Suriye’deki iç savaşın etkisiyle büyük bir mülteci akınına uğradı.
2011’de başlayan iç savaşın ardından milyonlarca Suriyeli, yaşamlarını güvence altına alabilmek için komşu ülkeler başta olmak üzere farklı yerlere sığındı.
Türkiye, bu dönemde en fazla Suriyeli mülteciyi kabul eden ülkelerden biri oldu ve bugün Türkiye’de 3.7 milyonun üzerinde Suriyeli yaşamaktadır. Ancak son dönemde, Suriye’deki bazı bölgelerde güvenlik ve yaşam koşullarının iyileşmesi ile birlikte, Suriyelilerin kendi ülkelerine dönüşü hız kazanmaktadır.
Gönüllü Geri Dönüşler İçin Yeni Adımlar
Türkiye, Suriyelilerin gönüllü geri dönüşlerini teşvik etmek için bir dizi önlem almış durumda. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’nın açıklamalarına göre, Türkiye’deki Suriyeliler için belirli bir dönemde, 3 kez çıkış-giriş hakkı tanınacak. Bu düzenleme, Suriyelilerin aile bireyleriyle birleşmesini kolaylaştırmayı ve dönüş sürecini desteklemeyi amaçlıyor. 1 Ocak ile 1 Temmuz 2025 tarihleri arasında geçerli olacak bu program, özellikle yaz tatili gibi yoğun seyahat dönemlerinde önemli bir esneklik sağlayacaktır.
Suriyelilerin geri dönüşlerini hızlandırmak için hükümet, pratik düzenlemeler de yapmaktadır. Örneğin, Suriyelilerin kendi ülkelerine dönerken taşıdığı eşyalara yönelik kolaylaştırılmış prosedürler uygulanmaktadır. Yolcu beraberi eşya taşıyan Suriyelilerden, daha önce istenen sözlü beyan formu kaldırılmıştır. Bunun yerine “Kolaylaştırılmış Çıkış Formu” uygulanmaya başlanmış, bu da işlemleri basitleştirmiştir.
Dönüşlerin Artması Bekleniyor
Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri, 2025 yılının ilk yarısında yaklaşık bir milyon Suriyeli’nin gönüllü olarak ülkelerine dönmesini beklediklerini belirtmişlerdir. Bu dönemde, özellikle Suriye’nin kuzey bölgelerinde güvenliğin sağlanması ve yaşam koşullarının iyileşmesi, dönüşlerin hızlanmasına zemin hazırlamaktadır. Türkiye, bu dönüşlerin güvenli ve onurlu bir şekilde gerçekleşmesi için Suriye ile iş birliği yapmaktadır.
Ancak, büyük bir geri dönüş hareketinin başlaması için Suriye’deki güvenlik koşullarının tamamen iyileşmesi ve altyapının yeniden inşa edilmesi gerekmektedir. Birçok mülteci, ülkelerine dönerken ekonomik zorluklarla karşılaşabilecekleri ve güvenlik tehditlerine açık olabilecekleri endişesiyle bu kararı almakta zorlanmaktadır. Bu nedenle, uluslararası kuruluşlar ve Türkiye’nin koordinasyonuyla devam eden yardım programları, Suriyelilerin geri dönüşünü kolaylaştırmaya yönelik önemli bir rol oynamaktadır.
Türkiye ve Suriye Arasındaki İlişkiler
Geri dönüş süreci, sadece Suriyeliler için değil, Türkiye ile Suriye arasındaki ilişkiler açısından da önemli bir dönemeçtir. Türkiye, Suriyelilerin ülkelerine dönmeleri için çeşitli yardım ve destek programları sağlarken, aynı zamanda bu dönüşlerin bölgedeki istikrarı artırabileceği ve iki ülke arasındaki ilişkileri yeniden güçlendirebileceği bir fırsat olarak görülmektedir.
Bunun yanı sıra, Türkiye’de doğan ve büyüyen, eğitimi burada tamamlayan Suriyeli çocuklar ve gençler, hem iki ülke arasındaki bağların güçlenmesine katkı sağlayabilir hem de bölgesel ilişkilerin geleceğini şekillendirebilir. Türkiye’deki Suriyeli gençlerin eğitimi, gelecekteki ekonomik ve kültürel iş birliğinin temellerini atabilir.
Sonuç: Güvenli Dönüş İçin İş Birliği Şart
Sonuç olarak, Suriyelilerin Türkiye’den kendi ülkelerine dönüşü, hem Türkiye hem de Suriye için önemli bir süreçtir. Bu süreçte, her iki ülkenin de iş birliği yaparak Suriyelilerin güvenli ve onurlu bir şekilde geri dönmelerini sağlamaları gerekmektedir. Suriyelilerin geri dönüşleri, sadece bireysel bir zorunluluk değil, aynı zamanda bölgenin istikrarını sağlamaya yönelik bir adımdır. Geri dönüş süreci, ancak Suriyeli mültecilerin ihtiyaç duyduğu destekle ve uluslararası toplumun yardımlarıyla başarılı olabilir.
(GHA)
