Adnan Fişenk – “Azerbaycan Halkı ve Devleti var oldukça, Azerbaycan Basını var olacaktır”
Kendinizi Tanıtır mısınız?
Adnan Fişenk
Avrupa Gazeteciler Derneği Yönetim Kurulu Başkanı,
Balkan Günlüğü ve Önce Vatan Gazeteleri Ankara Temsilcisi
TBMM TV Kurucularından.
Sizce gazeteci kimdir?
Kamu adına görev yapan Olayları ve haberleri (5N-1K) Ne? Ne zaman? Nerede? Nasıl? Neden? Kim? ile irdeleyerek cevap getiren, dürüst, etik, yorumsuz ve tarafsız bir şekilde araştırma, belgeleme, yazma ve sunma ile görevli mesleğinde profesyonelleşmiş kişidir.
Gazetecilik sonuç itibari ile bir faaliyettir. Profesyonel anlamda yapıldığında mesleğe, Amatörce yapılırsa bir faaliye dönüşür.
Sonuç itibari ile hedeflenen belirli bir kitleye, belirli olayların ve haberlerin iletilmesini medyanın (yazılı, işitsel ve görsel, bir yayın iletim aracı ile) herhangi bir aracılığıyla sağlayan kişilere gazeteci denir.
(Günlük yahut süreli, yazılı, görüntülü, sesli elektronik veya dijital basın ve yayın organında, kadrolu, sözleşmeli ya da telif karşılığı, haber alma, işleme, iletme veya görüş, fikir belirtme görevi üstlenen ve asıl işi ile başlıca geçim kaynağı bu olup, çalıştığı işletme ile ilgili yasalar karşısındaki konumu bu tanıma uygun olanlar gazetecidir. Basın ve yayın alanındaki her işletme, çalıştırdığı gazetecileri hukukun gazetecilere tanıdığı sendikal örgütlenme de dahil olmak üzere tüm haklardan yararlandırmak zorundadır.)
Gazeteci olmanın olumlu ve olumsuz tarafları nelerdir?
Gazetecilik mesleğinde Olumluluk veya olumsuzluk Genel olarak kendi hayatınızı yönetebilme kabiliyetiniz ile orantılıdır.
Dolayısıyla Gazetecilik yapan kişinin her türlü karşılaştığı olaylara, bireysel bakış açısına, algısına, ruh haline, duygularına ve tepkilerine bağlıdır, negatiflik veya pozitiflik .
Bir Gazetecinin basın hayatında en önemli sorumlulukları nelerdir?
Gazeteci; basın özgürlüğünü, halkın doğru haber alma, bilgi edinme hakkı adına dürüstçe kullanır. Bu amaçla her türlü sansür ve oto sansürle mücadele eder. Gazeteci, önce halka ve gerçeğe karşı sorumludur. Bu sorumluluk kamu otoriteleri ve işverenine olan sorumluluklarından önce gelir. Bilgi ve haber ile özgür düşünce, herhangi bir ticari mal ve hizmetten farklı olarak toplumsal nitelik taşır. Gazeteci, ilettiği haber ve bilginin sorumluluğunu üstlenir. Gazetecinin özgürlüğünün içeriğini ve sınırlarını, öncelikle sorumlulukları ile meslek ilkeleri belirler.
Profesyonel Gazeteci sizce nasıl olmalıdır ?
Profesyonel gazetecilikte sizce en önemli üç şart nelerdir?
Türkiye ve Azerbaycan medyasından beğendiğiniz gazeteciler kimlerdir?
Gazeteci; halkın bilgi edinme hakkı uyarınca, haber alma, yorum yapma ve eleştirme özgürlüğünü kullanırken kendi açısından sonuçları ne olursa olsun, gerçekleri çarpıtmadan aktarmak zorundadır.
Gazeteci; başta barış, demokrasi, hukukun üstünlüğü laiklik ve insan hakları olmak üzere; insanlığın evrensel değerlerini, çok sesliliği, farklılıklara saygıyı savunur.
Gazeteci; milliyet, ırk, etnisite, cinsiyet, cinsel kimlik, cinsel yönelim, dil, din, mezhep, inanç, inançsızlık, sınıf, dünya görüşü ayrımcılığı yapmadan tüm uluslar, halklar ve bireylerin haklarını tanır, saygı gösterir.
Gazeteci; insanlar, uluslar ve topluluklar arasında nefreti, düşmanlığı körükleyici yayından kaçınır.
Gazeteci; bireylerin, toplulukların ve ulusların kültürel değerlerini, inançlarını veya inançsızlığını saldırı konusu haline getiremez, küçümseyemez, alay edemez.
Gazeteci; şiddeti haklı gösterici, özendirici ve savaşı kışkırtıcı yayın yapamaz.
Gazeteci, kaynağını bilmediği bilgi ve haberleri yayınlamaz; kaynak açık olmadığında, yayınlamaya karar verdiği durumlarda da kamuoyuna gerekli uyarılarda bulunur.
Gazeteci; bilgiyi yok edemez, görmezlikten gelemez, metinler ve belgeleri değiştiremez.
Gazeteci; halkın haber alma hakkıyla doğrudan bağlantılı olmayan hiçbir amaç için izin verilmedikçe kimsenin özel yaşamın gizliliğini ihlal edemez.
Gazeteci, yayınlarıyla ilgili her yanlışı en kısa sürede düzeltmekle ve gerektiğinde özür dilemekle yükümlüdür.
Gazeteci cevap hakkına, kötüye kullanılmaması ve kabul edilebilir biçimde yapılması kaydıyla saygılı olmalıdır.
Gazeteci, bilgiye erişim faaliyeti sırasında ve sosyal medyada kimlik gizleme gibi yanıltıcı yöntemler kullanamaz.
Gazeteci, bir bilginin, haberin yayını ya da yayınlanmaması karşılığı hiçbir maddi veya manevi menfaat sağlayamaz; çıkar çatışması yaratmaktan kaçınır. Gazeteci, konumu ne olursa olsun haber kaynağı olarak kişi ve kurumlarla iletişimini ve ilişkisini meslek ilkelerini gözeterek yürütür.
Gazeteci; mesleğini, reklamcılıkla, halkla ilişkilerle veya propagandacılıkla karıştıramaz. İlan – reklam kaynaklarından herhangi bir telkin, tavsiye alamaz, maddi çıkar sağlayamaz.
Gazeteci hangi konuda olursa olsun, elde ettiği bilgi ve belgeleri kendi yararına kullanamaz.
Gazeteci, ulusal ve uluslararası politikalar hakkında yayın yaparken öncelikle halkın haber alma hakkı, mesleğin temel ilkeleri ve özgürlükçü demokrasi ölçütlerini göz önünde bulundurur.
Gazeteci, mağdurun, güçsüzün, yoksulun, ötekileştirilenin ve “sesini duyuramayanların” sesi olmakla yükümlüdür.
Gazeteci yasalarla yasaklanmış olmasa dahi, elde ettiği ekonomik – mali bilgileri yayınlanmadan önce kendisinin yahut yakınlarının çıkarları için kullanmamalıdır.
Gazeteci, kendisinde ve yakınlarında bulunan hisse senedi ve benzeri mali araçlar konusunda, yayın organındaki sorumluları bu menkul kıymet sahipliği hakkında doğru bilgilendirmediği sürece yayın yapmamalıdır.
Gazeteci, hakkında haber ve yorum yazdığı ya da yazmayı tasarladığı taşınır ve taşınmaz kıymetlerin doğrudan veya dolaylı alım satımını yapmamalıdır.
Gazeteci ticari şirket kuramaz. Tacirlik ve esnaflık yapamaz.
Gazetecilik mesleğini mesleğinin hakkını vererek yapmaya çalışan Azerbaycan ve Türkiye medyasındaki tüm Gazeteci meslektaşlarımı ayrıştırmaksızın hepsinide beğeniyorum.
Sonuç itibari ile isimleri medyatik yani ön planda olan veya olmayan tabiri caizse Kamera önünde veya arkasında olan, ayrıca isimsiz birçok kahraman herbir meslektaşımız bir bütünün parçasıdır.
Sosyal Medyanın Gazetecilik Mesleğine Etkisi nelerdir?
Sosyal medya, günümüzde gelişmiş ülkelerdeki insanların hemen hepsi tarafından çok kolay bir şekilde kabullenilmiş ve etkin kullanılan bir akımdır. Sosyal medya doğru kullanılmadığı takdirde insanlara maddi ve manevi zararlar verebilmektedir.
Günümüzde sosyal medya İnternet sayesinde bireysel olarak herhangi bir basın yayın kuruluşuna ihtiyaç duymadan kendi kendine veya bir grup halinde gazetecilik yapma imkanı sağlamıştır. İnternet üzerinden birçok kişi bireysel olarak internet siteleri veya bloglar kurarak özgürce ve bağımsızca gazetecilik yapmaya başlamıştır. Ancak bireysel habercilerin ulaşabildikleri kitleler profesyonel Gazetecilerin haberlerini ileten medya kuruluşlarına göre halen çok kısıtlıdır.
