“El Alem Ne Der?” Korkusunun Gölgesinde Hayat
Toplumun sessiz ama etkili bir hakemi olan “el alem”, hayatlarımızda sandığımızdan çok daha fazla yer kaplıyor. Aldığımız kararların, yaptığımız seçimlerin, hatta giydiğimiz kıyafetin ve konuştuğumuz kelimelerin bile bu hayali kalabalığın onay süzgecinden geçmesi gerekiyor gibi hissediyoruz. Peki, gerçekten kim bu “el alem” ve neden hayatımıza bu kadar müdahil olmasına izin veriyoruz?
Toplumsal Yargılar ve Dedikoduların İnsanı Kuşatan Etkisi
Mahalle kültüründe, aile meclislerinde ya da iki arkadaşın çay sohbetinde sıklıkla gündeme gelen bir konu vardır: Başkalarının ne yaptığı, nasıl yaşadığı ve ne düşündüğü. İnsanların hayatları sürekli bir “muhasebe” altında.
• “Niye o kıyafeti giymiş?”
• “Saçı niye böyle?”
• “Kiminle geziyor?”
• “Nereden para buluyor?”
Bu sorgulamalar, toplumun birey üzerindeki baskısının bir yansımasıdır. Ancak bu sorguların altında genelde kıskançlık, önyargı veya gereksiz bir müdahale arzusu yatıyor. Oysa hayat, bireyin kişisel seçimlerinden ibaret olmalı. Herkesin kendine ait bir hikâyesi, tercihleri ve yaşama biçimi vardır. Bu hikâye, başkalarının onayına muhtaç olmamalıdır.
Zamanla Kaybolan “El Alem”
“Garip” bulunan pek çok davranış ya da tercih, zamanla “normal” hale geliyor. Bir zamanlar toplum tarafından yadırganan şeyler, nesiller değiştikçe kanıksanıyor. O halde şu soruyu sormalıyız: Bugün bize “garip” gelen şeylerin yarın tamamen kabul görmeyeceğini nereden biliyoruz?
Geçmişte mayo giyen bir kadın, sokakta el ele yürüyen bir çift ya da küpe takan bir erkek toplumda alay konusu olurken, bugün aynı şeylerin sıradanlaştığını görüyoruz. Ancak ironik olan şu ki, insanlar başkalarının hayatlarını sorgulamaktan hâlâ vazgeçmiyor.
Hayat Kimin?
Hayat, yalnızca kişinin kendisine aittir. Başkalarının yaşam biçimlerini sorgulamak, aslında kendi iç huzursuzluğumuzun bir yansıması olabilir. İnsanların nasıl yaşadıkları, ne giydikleri, kiminle oldukları ya da ne düşündükleri, yalnızca onları ilgilendirir.
“El Alem Ne Der?” Sorusunun Ardındaki Gerçek
“El alem ne der?” sorusu, toplumun üzerimizdeki baskısını gösterirken, aynı zamanda bizim kendimize ne kadar dürüst olduğumuzu da sorgulatır. Bu soruyu sormaktan vazgeçtiğimizde, gerçek özgürlüğü bulabiliriz. Çünkü insan, kendi hayatını yaşamak için bu dünyadadır; başkalarını memnun etmek için değil.
Gün gelir, “el alem” dediğimiz o insanlar unutulur gider. Ama bizim yaşadığımız anılar, seçimlerimiz ve hayatımızın gerçek güzellikleri hep bizimle kalır. Kendimizi “el alem”in yargılarından sıyırıp özgürce yaşamayı seçmek, hem bireysel huzurun hem de toplumsal gelişimin anahtarıdır.
Unutmayalım: Hayat kısa. “El alem ne der?” diye düşünmek yerine, “Ben ne istiyorum?” diye sormanın zamanı gelmedi mi..? Mehmet Açık
