Türkiye Ekonomisinde Güncel Durum: Büyüme, Enflasyon ve Bütçe Dengesi
GHA Ekonomi Servisi Müdürü Erhan Arslan yazdı
Türkiye ekonomisi, son dönemde çeşitli ekonomik göstergelerde önemli değişimler yaşamaktadır. Üçüncü çeyrekteki büyüme oranı, enflasyon rakamları ve bütçe dengesi gibi temel göstergeler, ekonominin mevcut durumunu ve gelecekteki seyrini anlamak için kritik öneme sahiptir.
Üçüncü Çeyrek Büyüme Verileri
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024 yılının üçüncü çeyreğinde Türkiye ekonomisi yıllık bazda %2,1 oranında büyüme kaydetmiştir. Bu oran, piyasa beklentilerinin altında kalırken, bir önceki çeyreğe göre mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış olarak %0,2’lik bir daralmaya işaret etmektedir. Özellikle hizmet sektöründeki talep düşüşü ve yüksek faiz oranları, bu yavaşlamada etkili olmuştur.
Merkez Bankası’nın Haziran 2023’ten bu yana uyguladığı sıkı para politikası kapsamında faiz oranları %8,5’ten %50’ye yükseltilmiş, bu da iç talebi ve ekonomik aktiviteyi sınırlamıştır.
Enflasyon ve Para Politikası
Ekim 2024 itibarıyla enflasyon oranı %48’in üzerine çıkarak yüksek seviyesini korumaktadır. Merkez Bankası, enflasyonu kontrol altına almak amacıyla faiz oranlarını artırmış olsa da, üçüncü çeyrekte beklenenden düşük gelen büyüme verileri, Aralık ayında olası bir faiz indirimi beklentisini gündeme getirmiştir.
Hükümet, 2025 yılı için %4’lük bir büyüme hedefi belirlemiş olup, bu hedefe ulaşmak için para politikasında esneklik sağlanabileceği sinyallerini vermektedir.
Bütçe Dengesi ve Mali Gelişmeler
2025 yılının Ocak ayında merkezi yönetim bütçesi 139,3 milyar TL açık vermiştir. Aynı dönemde bütçe giderleri 1 trilyon 56 milyar TL, bütçe gelirleri ise 917 milyar TL olarak kaydedilmiştir. Faiz dışı denge ise 23,8 milyar TL fazla vermiştir.
Bu veriler, bütçe açığının kontrol altına alınması gerektiğini gösterirken, Asya Altyapı Yatırım Bankası ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında imzalanan 5 milyar dolarlık finansman anlaşması, kamu projelerine destek sağlamayı ve bütçe dengesine katkıda bulunmayı hedeflemektedir.
Sonuç ve Değerlendirme
Türkiye ekonomisi, yüksek enflasyon ve yavaşlayan büyüme gibi zorluklarla karşı karşıyadır. Para politikasında sıkılaştırma adımları enflasyonu kontrol altına almayı amaçlarken, ekonomik aktivitedeki yavaşlama dikkat çekmektedir.
Bütçe açığının azaltılması ve mali disiplinin sağlanması için uluslararası finansman anlaşmaları ve yapısal reformlar önem kazanmaktadır. Önümüzdeki dönemde, para ve maliye politikalarının uyumlu bir şekilde yönetilmesi, ekonominin sürdürülebilir büyüme patikasına dönmesi açısından kritik olacaktır.
