Kiralanan Yerde Kontrat Sonrası Taahhüt Alınması Yasal mı?
Kiracılık ilişkilerinde en sık karşılaşılan konulardan biri de kira kontratı yapıldıktan sonra kiracıdan ek bir tahliye taahhüdü veya başka bir taahhütname alınmasıdır. Peki, bu uygulama hukuken geçerli midir? Kiracının böyle bir taahhütname vermesi yasal olarak bağlayıcı olur mu? İşte bu konuda bilinmesi gerekenler:
1. Kira Sözleşmesi ve Tahliye Taahhütnamesi Ayrımı
Kira sözleşmesi (kontratı), kiraya veren ile kiracı arasında hak ve yükümlülükleri belirleyen yasal bir belgedir. Genellikle kira bedeli, ödeme koşulları, depozito, kullanım şartları ve fesih hükümleri gibi hususları içerir.
Tahliye taahhütnamesi ise kiracının belirli bir tarihte taşınmazı tahliye edeceğine dair yazılı beyanıdır. Ancak bu taahhüdün hukuken geçerli olabilmesi için bazı şartlara uyulması gerekmektedir.
2. Kira Kontratı Sonrası Alınan Taahhütname Hukuken Geçerli mi?
Türk Borçlar Kanunu (TBK) ve Yargıtay içtihatlarına göre, kira kontratı yapıldıktan sonra alınan tahliye taahhütnamesinin geçerli olabilmesi için şu şartlar aranır:
✔ Kira sözleşmesi imzalandıktan sonra ve kiracının özgür iradesiyle verilmiş olmalı.
✔ Belirli bir tahliye tarihi içermeli.
✔ Taahhütname noter huzurunda düzenlenmiş veya imza tarihi ve beyanı ispatlanabilir olmalı.
✔ Kiracı, taahhüdü verirken herhangi bir baskı altında olmamalı.
📌 Eğer tahliye taahhütnamesi kira kontratıyla aynı anda alınmışsa ya da kiracıdan baskı yoluyla alınmışsa, mahkemeler tarafından geçersiz sayılabilir.
3. Aynı Gün Alınan Taahhütname Neden Geçersiz Sayılabilir?
Yargıtay kararlarına göre, kira sözleşmesi ile aynı gün veya öncesinde alınan tahliye taahhütnameleri genellikle geçersiz kabul edilir. Çünkü bu tür taahhütnamelerin kiracı üzerinde baskı oluşturarak alındığı varsayılır.
Örneğin, bir ev sahibi kiracıyı sözleşme yapmaya zorlayarak aynı anda bir tahliye taahhüdü imzalatırsa, bu durum mahkemeler tarafından kiracının serbest iradesine aykırı bir işlem olarak değerlendirilebilir. Bu nedenle, sözleşme tarihinden sonra ve kiracının özgür iradesiyle verilmiş taahhütnameler hukuken daha sağlamdır.
4. Ev Sahibi Tahliye Taahhüdüne Dayanarak Kiracıyı Çıkarabilir mi?
Eğer geçerli bir tahliye taahhüdü varsa, ev sahibi kiracıyı mahkeme kararı olmadan icra yoluyla tahliye ettirebilir. Ancak:
• Kiracı, taahhüde rağmen taşınmazı boşaltmazsa, ev sahibi icra takibi başlatarak tahliye işlemini yasal yollardan gerçekleştirebilir.
• Eğer kiracı taahhütnamenin baskı altında alındığını iddia ederse, durumu mahkemeye taşıyabilir.
• Mahkemeler, haksız şekilde alınmış bir tahliye taahhüdünü iptal edebilir.
📌 Not: Yargıtay kararları genellikle kiracı lehine yorumlanır. Eğer bir ihtilaf doğarsa, kiracının baskı altında olmadığı ve taahhüdü kendi isteğiyle verdiği ispat edilmelidir.
5. Kiracının Taahhütname Vermesi Zorunlu mu?
Hayır, kiracıdan kontrat sonrasında zorla bir taahhütname alınması hukuka aykırıdır. Eğer bir ev sahibi veya emlakçı, kiracıdan tahliye taahhüdü vermesini şart koşuyorsa, bu yasal olarak şüpheli bir durum olabilir.
Kiracı, sözleşme devam ettiği sürece kanuni haklarını koruma altına almıştır ve süresi dolmadan tahliye edilmesi için geçerli bir neden olması gerekir.
6. Kira Süresi Bittikten Sonra Kiracı Çıkmazsa Ne Olur?
• Kiracı, kira süresi dolduğunda evi boşaltmazsa, kontratı otomatik olarak uzar (TBK m. 347’ye göre).
• Ev sahibi, eğer geçerli bir tahliye sebebi yoksa kiracıyı çıkaramaz.
• Ancak, geçerli bir tahliye taahhüdü varsa ve süre dolmuşsa, ev sahibi kiracıyı mahkeme veya icra yoluyla tahliye edebilir.
📌 Eğer tahliye taahhütnamesi geçersiz sayılırsa, kiracı kira sözleşmesi sona erse bile evde kalmaya devam edebilir.
7. Hukuki Süreçte Tarafların Hakları Nelerdir?
Kiracı İçin:
✅ Kiracının zorla tahliye edilmesi mümkün değildir.
✅ Kontrat süresi bitince tahliye edilmesi için yasal bir neden olmalıdır.
✅ Tahliye taahhütnamesinin baskı altında alındığını iddia edebilir.
Ev Sahibi İçin:
✅ Geçerli bir tahliye taahhüdü varsa, kiracıyı mahkeme kararı olmadan icra yoluyla çıkarabilir.
✅ Tahliye taahhüdü yoksa, yalnızca yasal tahliye nedenleri ile kiracıyı çıkarabilir (örneğin, ev sahibi veya birinci derece yakınının ihtiyacı, tadilat vb.).
Sonuç: Kira Kontratı Sonrası Taahhütname Yasal mı?
🔹 Kira sözleşmesi imzalandıktan sonra ve kiracının serbest iradesiyle verilmiş tahliye taahhüdü hukuken geçerli olabilir.
🔹 Ancak, kira kontratıyla aynı anda veya baskı altında alınan tahliye taahhüdü geçersiz sayılabilir.
🔹 Kiracı, kira süresi dolmadan zorla tahliye edilemez.
🔹 Ev sahibi, kiracıyı ancak geçerli tahliye nedenleriyle çıkarabilir.
Herhangi bir uyuşmazlık durumunda, bir avukata danışarak yasal haklarınızı öğrenmeniz önemlidir.
Mehmet Açık
