İZOL AŞİRETİ VE GEÇMİŞİ AŞİRETLER yazı dizimiz!
Türkiyede nüfus bakımından en kalabalık aşiret olan İzol aşireti Eyyübiler döneminden beri çeşitli bölgelere dağılmış olan bu aşiret. çeşitli il ve ilçelerde şu anda kendi varlıklarını sürdürmektedirler . Urfa ‘daki kısmının mıllanlarla uzun sure beraber hareket etiği bilinmektedir.
Tarihçi şair mamet kaşo , İzol aşiret reisi Süleyman bey ‘in Temir paşa ‘nın bacısı ile evli olduğunu ve bir dönem Diyarbakır izolları arasında çıkan bir olaydan dolayı Süleyman bey’in olğlu çilo ‘nun zor Temir paşa ‘ya sığındığını ve mılanlarla Barak Türkmenleri arasında çıkan savaşta öldürüldüğü söylenir.
İzolların Revadilerle Suriye ye gittikleri ve oradan da Filistin’e kadar gitmişlerdir. Günümüzde bazı kolları terebiya da yaşadıkları bilinir. İzolliler diğer bazı aşiretler gibi eyyubiler döneminde öncü savaşçı kuvvet görevini üstlenen aşiretlerden biridir. Berazi , barseki , izoli , zergali , baban , Eyyubi , Bedirkan , cibreni gibi aşiretlerinden’dir . Malatya , Dersim , Şanlıurfa , Adıyaman , Diyarbakır , Mardin kilis Elazığ Gaziantep vb Kabilelerden oluşmuş çok dağınık bir bölgeye yayılan bir aşirettir.
Osmanlı’nın İran’ı yenmesinden sonraki bir tarihte bölgedeki göçebe izoliler çeşitli bölgelere yerleşmişlerdir . İzolilerin bir kısmı Suriye de Şam merkezinde yerleşik biçimde halen hayatlarını idame etmeye çalışırlar bu kollarından bazıları Hizol, Hezel ,diye söz eden Dr fitiz İzol diye bir aşiret isminden söz eder .Bu aşiretin fayli İran Kürt’lerine bağlı olduğu söyler .
Mamed ‘i Kaşo İzol aşiret reisi Süleyman bey ‘den sözederken 12 babadan bu yana reislik makamına oturduğunu söyler . İzollar 1200 ‘lü yıllarından bu yana Mezopotamya ‘da olduğu söylenir .
İlk yerleşim yerlerinden biride Karacadağ bölgesi ‘dir . Mardin ‘de yakın akrabalık bağları mevcuttur. Kurtuluş savaşında Urfa’nın kurtuluşunda büyük mücadeleler ve kahramanlıklar göstermiştirler .
Daha sonra şark İstiklal mahkemelerinde yargılanan izoll aşiretine bağlı bulunan kişilerin bir çoğu Berat etmiştir . Ama diyarbakır dümürli köyünden Temir paşa idam edilmiştir .
Günümüzde dağınık bir çok köyler’de İzollu aşiretine mensup Kişiler ve yakın akrabalar bulunmaktadır.
Kaynak: şark İstiklal Mehmet Açık
