Kartalkaya’da şu ana kadar 79 kişinin hayatını kaybettiği açıklanan yangının çıkması belki önlenemeyebilirdi, ama bu kadar yayılması ve can kayıpları önlenebilirdi.
Bunu sağlamakla sorumlu olanlar görevlerini yerine getirmedi.
Peki şimdi sorumluluklarını yerine getirmeyenlere bedel ödetilecek mi, gelecekte benzer faciaların yaşanmaması için dersler alınıp, eksiklikler görülüp, gerekli önlemlerin alınması ve düzenlemelerin yapılması sağlanacak mı?
2017 yılında Londra’da 79 kişinin hayatını kaybettiği Grenfell yangınından sonra İngiltere’de başlayan süreç bizim için de yol gösterici olabilir.
Ne olmuştu?
Londra’da 24 katlı, dairelerden, ortak alanlardan ve dükkanlardan oluşan, 500’den fazla kişinin yaşadığı binada gece yarısı yangın çıkmış, 60 saat süren söndürme çalışmaları sonrası 79 kişinin hayatını kaybettiği tespit edilmişti.
Bu tespit de uzun sürmüştü zira binanın yapısından dolayı hayatını kaybedenlerin cenazelerine ulaşmak ve kimlik tespiti zaman almıştı.
Eylül 2017’de, itfaiyenin, belediyenin, polisin, bina denetçilerinin, yönetiminin de dahil olduğu geniş çaplı bir soruşturma başladı.
Binanın dış cephe kaplamasında kullanılan, alevlerin yayılmasını engelleyecek malzemenin doğru yerleştirilmediği, pencere kenarlarındaki boşluklar sebebiyle yangının büyük hızla yayıldığı tespit edildi.
Dış cephe yenilenirken kullanılan bazı malzemelerin ise yanıcı maddeler olduğu ortaya çıktı.
Bina yönetimi, belediye, itfaiye, denetçiler, bir yıl önce yapılan yenileme çalışmalarında yer alan mühendisler, bu çalışmaların bütçesini oluşturan ve takip edenler sorumlu bulundu.
Konuyla ilgili davalar hâlâ sürüyor ancak soruşturmadan ilk çıkan sonuçların ardından Grenfell’deki dış cephe kaplamasının İngiltere genelinde birçok binada kullanıldığı, uygulamasının birçok binada aynı şekilde yanlış kullanılmış olabileceği ve bunun denetlemesinin mevzuata uygun şekilde yapılmadığı ortaya çıktı.
Bunun üzerine ülke genelinde aynı yanlışın tespit edildiği tüm binalarda dış cephe kaplamaları yenilenmeye başladı.
Bu olay o kadar ciddi bir hâl aldı ki yenilemeye hemen başlamayan binalarda kiralar ve ev fiyatları dramatik şekilde düştü.
Hazır fiyat düşmüşken yangın riskini önemsemeden buralardan ev almaya kalkanlar ise bankaların bu binalara kredi vermemesi engeliyle karşılaştı.
Peşin parayla satın almaya hazır olanlar ise dış cephenin belli bir süre içinde yenilenmesi garantisi, yani ciddi bir harcama yapma sözü vermek durumunda kaldı.
Hatta ev sahiplerine ciddi bir maddi yük getiren, itirazlar sonucu hükümetin 5 milyar pound kadar yardım yapmayı taahhüt ettiği bu krize, ‘dış cephe krizi’ adı verildi.
Yani 79 can kaybı, aylar süren ve bazı sorgulamaların televizyonda canlı yayımlandığı soruşturmalara, bu da sorumluların bulunup bedel ödetilmesine yol açtı.
En önemlisi de, bir daha böyle bir facia yaşanmaması için mevzuatlar güncellendi ve ülke çapında, hükümetin milyarlarca pound yatırım yaptığı bir inşaat seferberliğinin önünü açtı.
Kartalkaya’daki facia, Türkiye’de de benzer bir seferberlik başlatacak mı?
(GHA)
