TUNUS MODELİ: İSLAM VE MODERNLİĞİN UYUMU
GHA – ÖZEL HABER | Mihriban Karataş
Kuzey Afrika’nın Akdeniz kıyısında, tarihi ve kültürüyle olduğu kadar toplumsal düzeniyle de dikkat çeken bir ülke var: Tunus. 9 milyonluk nüfusu tamamen Müslüman olan bu ülkede İslam, sadece bir inanç değil; aynı zamanda çağdaş yaşamla dengelenmiş bir yaşam biçimi.
Tunus, İslam dünyasında farklı bir konumda yer alıyor. Kadına verdiği değer, eğitimde fırsat eşitliği, çevreye duyarlılığı ve laiklik ilkesiyle, birçok Müslüman ülkeye model teşkil ediyor.
Kadınlara Yasal Güvence, Eğitime Ücretsiz Erişim
Tunus’ta resmi nikâh tek geçerli evlilik biçimi. Çok eşlilik yasalarla yasak. Kadınlar sadece eşit değil, aynı zamanda özel olarak korunuyor. Miras hukukunda kız çocuklarına öncelik tanınıyor. Trafik kazalarında bir kadına zarar vermenin cezası, erkeğe verilen cezanın %50 üzerinde.
Eğitim her aşamada ücretsiz. Ülkede 35 üniversite ve 80 kolej bulunuyor. Her öğrenci Arapçanın yanı sıra Fransızca öğreniyor. Dileyen öğrencilere 5 yıl İngilizce eğitimi de sağlanıyor.
Üretim Ekonomisi ve Doğaya Saygı
Tunus ekonomisi ziraate dayalı. Başlıca ihracat ürünleri zeytinyağı, portakal, limon ve ton balığı. Ülkede tam 60 milyon zeytin ağacı, 3.5 milyon portakal ağacı ve 800 bin limon ağacı var.
İthal ürünlere yüksek vergi uygulanırken yerli üretim destekleniyor. 800 gram ekmek 30 kuruş, bir kilogram dana biftek 13 TL civarında.
Doğaya zarar vermek ciddi suç sayılıyor. Ağaç kesmek, çiçek koparmak ya da budama yapmak bile izne tabi. Aksi hâlde hapis cezası var. Ülkede başıboş hayvan görmek mümkün değil. Tertemiz sokaklar ve çiçeklerle süslenmiş caddeler, çevreye verilen önemin bir göstergesi.
Laiklik, Atatürk İlhamı ve Toplumsal Denge
Tunus’ta din ve devlet işleri kesin çizgilerle ayrılmış. Ezanlar, hoparlörle değil; minaredeki şerefeden okunuyor. Herkes durup dinliyor. Bu da toplumun hem dine hem düzene olan saygısını ortaya koyuyor.
Kurucu lider Habib Burgiba, defalarca Mustafa Kemal Atatürk’e olan hayranlığını dile getirmişti. Tunus’un laik yapısının temelinde Atatürk ilkeleri yatıyor. Burgiba, Türkiye’yi örnek alarak Tunus’u çağdaş bir hukuk devleti hâline getirmişti.
Modernleşme ve İslamiyet El Ele
Ülkede 4 siyasi parti aktif. Başkanlık seçimlerinde bu yıl yalnızca 2 aday yarışacak. Hükümet 24 bakandan oluşuyor. Şeffaflık ve demokrasi, toplumsal refahın temel taşlarından biri olarak kabul ediliyor.
Eşitlik, üretim, saygı ve düzenin ön planda olduğu Tunus, İslam dünyasında nadir görülen bir dengeyi temsil ediyor. Hem laik hem inançlı. Ne abartılı lüks ne de bağnazlık var. İşte bu yüzden, birçoklarına göre Tunus, “gerçek bir İslam ülkesi nasıl olmalı?” sorusunun cevabıdır.
